زخم پای دیابتی یک زخم پوستی با ضخامت کامل پوست در پا به دلیل عوارض عصبی و یا عروقی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 یا نوع 2 است.
بروز این عارضه در افراد دیابتی سالانه 2 تا 6 درصد است و تا 34 درصد از بیماران دیابتی را در طول زندگی خود تحت تأثیر قرار می دهد.
عوامل خطر عبارتند از:
- دیابت نوع 2 شایع تر از نوع 1 است
- مدت ابتلا به دیابت حداقل 10 سال است
- کنترل ضعیف دیابت و هموگلوبین A1c بالا
- مرد بودن
- سابقه قبلی زخم
دلایل زخم پای دیابتی
این زخم ناشی از عوارض عصبی و یا عروقی دیابت شیرین است.
زخم نوروپاتیک
سطح بالای قند خون می تواند به اعصاب حسی آسیب برساند و منجر به نوروپاتی محیطی، با تغییر یا از دست دادن کامل حس و ناتوانی در احساس درد شود. نوروپاتی محیطی تقریباً در 50٪ از بزرگسالان مبتلا به دیابت ایجاد می شود و خطر آسیب به پاها در اثر فشار، بریدگی یا کبودی را افزایش می دهد.
زخم عروقی
رگ‌های خونی همچنین می‌توانند با افزایش طولانی مدت قند خون، کاهش جریان خون به پا (ایسکمی) و/یا پوست (میکروآنژیوپاتی) آسیب ببینند. این می تواند منجر به بهبود ضعیف زخم شود.
علائم زخم پای دیابتی
این زخم یک زخم پوستی با ضخامت کامل از دست دادن پوست است که اغلب با تاول ساب اپیدرمی هموراژیک همراه است. زخم معمولاً در داخل یک پینه بر روی یک محل فشار ایجاد می‌شود که ظاهری دایره‌ای سوراخ‌دار دارد. اغلب بدون درد است و منجر به تاخیر در ارائه به یک متخصص بهداشت می شود. ممکن است بافت اطراف زخم سیاه شود و قانقاریا ایجاد شود.
شدت زخم
0: زخم قبل یا بعد از زخم یا التیام یافته A: بدون عفونت یا ایسکمی
1: زخم سطحی بدون درگیری تاندون، کپسول یا استخوان B: وجود عفونت
2: نفوذ زخم به تاندون یا کپسول C: ایسکمی وجود دارد
3: زخم نافذ به استخوان یا مفصل D: وجود عفونت و ایسکمی
عوارض
زخم پای دیابتی به ویژه مستعد ابتلا به عفونت ثانویه است که منجر به موارد زیر می شود:
- عفونت زخم
- سلولیت
- استئومیلیت.
تشخیص افتراقی برای زخم پای دیابتی چیست؟
- زخم مرتبط با سایر علل نوروپاتی محیطی، مانند جذام
- سایر علل زخم شریانی
- زخم وریدی
پیشگیری از زخم پای دیابتی
- کنترل دیابت را برای کاهش عوارض عصبی و عروقی بهینه کنید
- ترک سیگار
- معاینه منظم پای در معرض خطر و کوتاه کردن دقیق ناخن پا (مراقبت از پاها)
- درمان سریع شرایط غیر زخمی مانند کچلی پا یا ترک پاشنه پا
- کفش مناسب – کفش‌های نرم یا کفی‌های متناسب با اندازه مناسب
- ورزش و فیزیوتراپی